13 Mayıs 2016 Cuma

Bilimsel bilginin karakteristik özellikleri

Bilimsel bilginin karakteristik özellikleri

Arkadaşlar aşağıda bilimsel bilgi ile ilgili dört önerme var, bu günden itibaren herkesten bu dört önermeye katılıp katılmadığını nedenleri ile birlikte, örnekler vererek detaylı bir şekilde yazmasını istiyorum.


Nedenlerinizi açıklarken internet, kitap, dergi gibi kaynaklardan yararlanmanız gerekiyor, yararlandığınız kaynakları belirtirken, internet adresi, kitap adı v.b. yazmalısınız (son gün Çarşamba, akşam 8).

Bu arada internetten copy-paste yapmayın, bu şekilde yapılan yorumları yapılmamış kabul edeceğim, siz internetten veya kitaptan okuduğunuz bilgilere kendi yorumunuzu katarak blog a yazacaksınız. 

Bu süreçte yazdıklarınızla ilgili olarak Kayahan hocanız Blog üzerinden sizleri yönlendirecek, onun öneri ve tavsiyelerine göre yeniden yazmanız gereken kısımları düzelteceksiniz, sonra derste bu yazdıklarınızın detaylı tartışmasını yapacağız.

Herkes en az iki kişinin yazdıklarına yorum yapacak, yorumlarda lütfen akademik bir dil kullanın.


BİR APTALIN HATASINI DÜZELTMEYE KALKMAYIN, SİZDEN NEFRET EDECEKTİR.
BİR BİLGENİN HATASINI DÜZELTİN, SİZE MİNNETTAR KALACAKTIR.

Hepinize kolay gelsin...

1- Bilimsel yasalar bilimsel teorilere oranla daha çok güvenilirdir.
2- Bilimsel hipotezler zamanla teorilere, teorilerde zamanla yasalara dönüşürler.
3- Bilimsel yöntem sabittir ve değişmez.
4- Bütün bilim disiplinleri aynı bilimsel yöntemle araştırma yaparlar.

88 yorum:

  1. İyi akşamlar hocam.. yazarken biraz zorlandım umarım beğenirsiniz 
    1--katılmıyorum. Bilimde yasa yok. Yasa kelimesini kullanmamız doğru değildir. Yasa diye tanımlanan bir bilimsel bilgi yoktur. Yasa, kanıtlanmış olup başkasının üzerinde çalışarak itiraz edemeyeceği kesin olan bilimsel çalışmalara denir. Teori ise, henüz kanıtlanmamış üzerinde çalışılan bilimsel düşüncelerdir. Hipotezler kurulup deneylerle desteklenirse teoriler oluşur ancak teorilerde zamanla değişir ve hipotez aşamasına tekrar dönülür. Bilimsel bilgiler zamanla değişir kesinlik söz konusu değildir. Bu nedenle bilimsel yasalar ve bilimsel teorilerin birinin diğerinden üstün olduğu söylenemez. Yasa kelimesi yerine bilimsel gerçekler demek daha doğru olur. Teoriye örnek verecek olursak, kuşlar uçarken yollarını nasıl bulduklarına ait çeşitli teoriler mevcuttur. Bunlardan birisi, kuşların yerin manyetik alanını kullandıklarını ileri sürmektedir. Diğer bir teoriye göre, kuşlar güneş tarafından yönlendirilmektedir. Uzun yol kateden kuşlar ise yıldızlar tarafından yönlendirilmiş olabilirler. Başka bir örnek, Dalton atom teorisi, Thomson atom modeli , Rutherford atom teorisi de örnek verilebilir.
    2--katılmıyorum. Öncelikle hipotez, bir problemle ilgili geçici çözüm yoluna denir.
    Hipotez bilimsel bir tahmin sayılabilir. Hipotez gözlemler sonucunda karşılaşılan bir soruna önerilen bir cevap veya bir çözüm olabilir. Önerilen hipotezin gerçekliliği, doğruluğu teste tabi tutulur. Hipotezler zamanla teorilere dönüşürler fakat teoriler zamanlara yasalara dönüşmez çünkü 1. önermede de bahsettiğim üzere bilimde yasa kavramı kullanılmaz. Örneğin; cisimler arasında bir çekim kuvvetinin olduğunu söyleyen Newton yasaları, atomaltı parçacık seviyesinde kesinlikle kullanılamayacak kadar hatalıdır. Her ne kadar günlük yaşantıda, milimetreler ile kilometreler arasında ifade ettiğimiz boyutlarda bu "yasalar" kullanışlı ve iyi bir yakınsama olsa da, gerçeği tam olarak yansıtmamaktadır. Sadece boyut kavramı bile, yasaların değişmesini gerektirmektedir.
    3-- katılmıyorum. Bilimi yapan insandır. Bilim insanlarını da bilime yönelten nedenler farklı olduğu için bilimsel yöntemler sabit değildir, değişkendir. Her bilim insanının kullandığı bilimsel yöntemler farklıdır. Bu farklılığın nedeni ise, bilim insanlarının farklı kültürlerde olması, bulunduğu toplumun ihtiyaçları, teknolojik gelişmelere bağlı olarak değişir. Sadece kendi kültürümüz değil; dünya kültürü de bilimsel yöntemi etkiler. Örneğin; bilim felsefesinin önemli isimlerinden olan Paul Feyerabend, bilimsel yöntemin genelleştirilmesi ve tek geçerli yöntem olarak mutlaklaştırılma girişimini eleştirmekte, bunun kuramsal-felsefi olarak temellendirilemez pozitivist bir tutum olduğunu öne sürmektedir. Yönteme Hayır adlı ünlü kitabında ise bu şekilde mutlaklaştırılan bilimsel yöntem anlayışının yanlışlığını bilim tarihi içinden örneklerle göstermeye çalışmaktadır. Feyerabend'in itirazı esas olarak bilimsel yöntemin tek ve mutlak bir yöntem olarak kabul edilmesi ve dayatılmasına yönelik olarak görünmektedir.
    4--katılmıyorum. Bütün bilim disiplinleri aynı yöntemle araştırma yapmazlar. Bilim birçok kategoriye ayrılır. Örneğin, doğa bilimleri, sosyal bilimler, formel bilimler, disiplinlerarası bilimler vs.. Bir bilimsel çalışmada genellikle şu yollar izlenir: Problem belirlenir, gözlem yaparak veri toplanır, verilere dayanarak hipotez kurulur, deneylerle hipotez sınanır ve teoriler oluşturulur, teoriler ise zamanla gelişerek tekrar hipotez kurma aşamasına dönebilir. Fakat her bilim dalında deney ve gözlem kullanılmaz mesela tarih yada felsefe biliminde deney ve gözlem yapılamıyor. Bu nedenle bilim insanları bilim yaparken farklı yöntemleri de kullanıyor. Bu yöntemlere tümevarım ve tümden gelim yöntemleri de eklenebilir; mesela fizik, kimya, biyoloji de deney ve gözlemlerimiz sonucunda bilgiye ulaşırız yani tümevarım yöntemini kullanmış oluruz.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Arize 1. önermen de "Teori ise, henüz kanıtlanmamış üzerinde çalışılan bilimsel düşüncelerdir." cümlesini kullanmışsın. Bu kanıya nereden vardın?
      2. önermede sence hipotezin teoriye dönüşmesi için zamana ihtiyaç var mıdır?
      3. önermen de yöntemin farklı olmasının tek sebebi kişisel farklılıklar mıdır sence? Ayrıca örneğin çok güzel biraz daha çalışıp derste arkadaşlarınla paylaşır mısın bu bilim insanını?

      Sil
    2. İyi akşamlar hocam..
      1. Önermemde, biz şimdiye kadar bilim de yasa olduğunu ve değişmez olduğunu düşünüyorduk ve bir çok kaynakta da hala böyle anlatılıyor. Benim teorinin tanımına baktığım kaynakta da öyle yazıyordu dikkat etmiştim aslında ama teorinin tanımını direk ordan alınca pek irdeleyememişim. Tekrar teorinin tanımını yapacak olursam; olgulardan hareketle, şeylerin birbirleriyle olan evrensel ve ideal ilişkileri içinde kavramanın ürünü olan kapsayıcı görüş veya doğru kabul edilen hipotez veya yorum da diyebiliriz.
      2. önerme için: Evet. Çünkü bilim bir süreçtir demiştik. Hipotezlerin teoriye dönüşmesi için bir sürü deneyler yapılıyor araştırmalar yapılıyor bunlar da zaman aldığı için bence hipotezler teoriye dönüşürken zamana ihtiyaç duyulur.
      3. önermede: hayır sadece kişisel değişiklikler yöntemlerin farklı olmasına neden olmaz. En son ki dersimiz de toplum, politika, kültür bilimi yönlendirir demiştik. Her bilim adamı yaşadığı çağın olanaklarını ve yaratıcı zekasını kullanarak bilimsel yöntemlerini kullanıp bilgiye ulaştılar. Bu etkiler bilimi yönlendiriyorsa bilimin oluşmasında ki yöntemleri de etkiler diye düşünüyorum. Örneğin; teknolojinin ilerlemesiyle yöntemler değişebilir, buna örnek verelim, aristoya gelene kadar ışık hızı sonsuzdur denilmiştir fakat daha sonraları OLE ROMER, ilk olarak 1676'da, Jüpiter'in uydusu Io'nun görünür hareketini inceleyerek, ışığın ölçülebilir bir hızda hareket ettiğini göstermiştir (anlık hareketin aksine) yani ışık hızının sonsuz olmadığını ve saniyede 300 bin kilometre olduğunu bulmuştur.


      Hocam derse bu hafta gelemeyeceğim için Paul Feyerebend ile ilgi bilgilerimi paylaşmak istedim.
      Paul Feyerabend, 20. yüzyıl felsefesinde ve özellikle bilim felsefesi alanında Karl Popper, Thomas Kuhn ile birlikte en önemli ücüncü isimdir. Feyerabend, hocası Popper'ın eleştirel akılcılığını ve bu temelde bilimi temellendirme gişimini kabul edilmez bulur. Akılcılığın bilim felsefesinden arındırılmasına yönelir, çünkü Feyerabend'e göre rasyonalizm, öncelikle ve esas olarak "yasa ve düzen" rasyonalizmidir. Dolayısıyla o bilim felsefesinde görece bir bilim anlayışını savunur. Feyerabend, "Akla Veda" diyen öncü isimlerden biridir. Aklı tek ve bütünsel bir nitelik, onun yönteminin de tek bir yol izlediği fikri Feyerabend'in karşısına aldığı bir görüştür. Bunun yanı sıra bilimsel kuramlara ve yönteme tanınan ayrıcalığa da itiraz eder. En önemli metinlerinden birinin adı "Yönteme Hayır’dır.

      Kolay gelsin hocam..

      Sil
  2. Kaynaklar: http://www.fizikbilimi.gen.tr/teori-ve-kanunlar/
    https://tr.wikipedia.org/wiki/Bilimsel_y%C3%B6ntem
    http://www.on5yirmi5.com/haber/bilim-teknoloji/arastirma/143794/bilimsel-arastirma-yontemleri-nelerdir.html
    kolay gelsin hocam..

    YanıtlaSil
  3. 1.Katılmıyorum. Eskiden teorilerin zamanla yasaya dönüştüğünü bilirdik. Ama teoriler yasaya dönüşmez. Bilimde bilgi her zaman değişir. Teoriler hipotezler tarafından desteklenir. Teoriler de zamanla değişebilir. Teoriler ispatlanmış ama kesinleşmiş bilgiler değildir. Genellemeler teorilerle bütünlük kazanır. Örnek olarak suyun kaynama sıcaklığı 100 derece olduğunu biliyoruz. Ama ortam koşulları değiştiği zaman suyun kaynama sıcaklığı da değişebilir.
    2. Katılmıyorum . Bilimsel teoriler, bilimsel gerçeklerin açıklanmasıdır. Bilimsel teoriler, yasalara dönüşmezler ve zamanla da değişebilirler. Örneğin, evrim teorisi yasa olmaz. Çünkü bir canlının nasıl evrim geçireceğinin kesin kuralları yoktur. Doğa bilimlerinde yasa kelimesi kullanılmaz. Hipotezler zamanla teoriye dönüşebilir . Teorileri oluştururken hipotezlerle desteklenir.
    3.önermeye katılmıyorum. Bilimsel yöntem sabit değildir. Farklı yöntemlerde kullanılabilir. Kişinin yaşadığı toplumu ve çevreyi tanımak, karşılaştığı sorunlara çözüm yolları bulmak ve icatlarda bulunması gerekiyor. Bu da bilimsel yöntemleri etkilemektedir.Örneğin teknolojinin gelişmesiyle bilimsel yöntemde değişmektedir .Eskiden Galileo astronomi ile ilgili çalışmalar yaparken teleskopun çapı 5cm kadardı. Günümüzde Hubble uzay teleskobunun çapı 2.4 metre olup,dünya yörüngesini 96-97 dakikada kaydetmektedir. Örnekte ifade ettiğim Galileo’nun kullandığı teleskop ile bulunan bilgiler günümüzde yetersiz kalmaktadır.
    4.önermeye katılmıyorum. Bütün bilim disiplinleri aynı bilimsel yöntemle araştırma yapmazlar. Sosyal bilimler ve fen bilimlerinin yöntemleri birbirinden farklıdır. Fen bilimleri; gözlemlere, deneylere, laboratuvar ölçümlerine, formüllere, kural ve sonuçlara dayalı bir yöntem kullanır. İktisat, sosyoloji, psikoloji gibi sosyal bilimlerde; fizik, kimya, biyoloji gibi fen bilimlerindeki kadar ölçme ve deney yapma olanağı yoktur. Bu nedenle sosyal bilimlerde, değişkenler arasındaki ilişkileri anlama ve açıklama amacından çok, tahmin ve kontrol amacı gözlenir. Sosyal bir bilim olan tarih ise geçmişte yaşanmış ve bitmiş olayları konu edinir. Bu nedenle geçmişte yaşanmış olayları yeniden deneye tabi tutmak ve olayla ilgili genel kanunlara ulaşmak mümkün değildir. Ayrıca geçmişteki bir olayın aynı şartlarda tekrarlanması da imkânsızdır. Tarihi, bilim hâline getiren araştırıcılığı ve sorgulayıcılığıdır. Örneğin tarihte yazılı kaynaklar, sözlü kaynaklar, kalıntılar yararlanılarak bilimsel araştırma yapılır. Fen bilimlerinde deneysel çalışmalarda değişkenler değiştirilebilir. Sebep-sonuç ilişkileri görebilir, etkenleri belirleyebilir. Örneğin tarihte Kurtuluş savaşını kaynaklardan okuyup yorumluyoruz. Fen bilimlerinde ise suyun kaynama sıcaklığını gözlem yaparak çıkarımlar yapıyoruz.
    Kaynakçalar https://wiki.zirve.edu.tr/sandbox/users/abdullah.demir/weblog/81954/attachments/ba094/ARA%C5%9ETIRMA%20Y%C3%96NTEMLER%C4%B0%206.pdf?sessionID=c74f398e1a79b7c42f8d1379086dab453857eab3
    https://tr.wikipedia.org/wiki/Bilimsel_y%C3%B6ntem
    https://tr.wikipedia.org/wiki/Hubble_Uzay_Teleskobu
    https://tr.wikipedia.org/wiki/Tarih

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. 2. önermen de "Doğa bilimlerinde yasa kelimesi kullanılmaz." demişsin. Doğa bilimleri haricinde yasa kelimesinin kullanımı nasıldır sence?
      3. önermen de yöntemin farklı olmasının tek sebebi kişisel farklılıklar mıdır sence? Ayrıca bilimsel yöntem kelimesinden ne anlıyorsun

      Sil
  4. 1.Önermeye katılmıyorum. Çünkü bilimde yasa diye bir kavram yoktur. Bilimsel yasanın tanımına bakalım: Bilimsel yasa kesin olarak ispatlanmış bilimsel teorilere denilir ve bir bilimsel yasa, gözlem ve deneylerle iyi desteklenip kanıtlanmış değişmez nitelik kazanmış yanlışlama yada değiştirme olasılığı olmayan gerçek bilgi olarak tanımlanmaktaydı fakat günümüzde çürütülen yada değiştirilen yasalar olması sonucu artık bu kavram bilimsel bilgi havuzunda yer almamaktadır.
    Bilimsel teori ise : geçerlilik ve güvenilirliği bilimsel yöntemlerle tespit edilmiş olan, iç tutarlılığı bulunan bilgiler ve açıklamalar bütünüdür. Farklı bilim insanları tarafından farklı zamanlarda ve farklı yerlerde tekrarlanmış, gözlem ve deneylerle aynı sonuçları veren, eldeki verilere göre doğruluğu büyük ölçüde kabul edilmiş, fakat yine gözlem ve deneyler yoluyla hata olasılığı bulunan hipoteze de denilebilir.
    Örneğin; Yerçekimi teorisi. Bu teori, yer çekiminin nasıl çalıştığını anlatmaya çalışan bir teoridir. Yani kabul edilip edilmemesi diye bir durum yok, sadece nasıl çalıştığı konusunda teorileri kapsar. (Newton’un teorisi ya da Einstein’ın Rölativite Teorisi)
    Örneğin; Gazların kinetik teorisi, bu teori var olmadan önce bazı ilişkiler gözlem yoluyla saptanmıştı.Bu ilişkileri dile getiren gerçeklikler ,açıklamalar getiriyordu. Ama neden gazların bu şekilde davrandıklarını açıklayamıyordu. Bu teori ise gözlem dışı bir takım nesne ve süreçleri varsayarak gözlem konusu özellikleri açıklama getirdi.
    Bilimsel bir teoride, yeni olguların eleştirisine sunularak doğrulanmasına ve uygun bilimsel değişiklikler geçirmesine gerek duyulur. Bundan dolayı hiç bir teoriye kesin gözüyle bakılmaz.Bu yüzden bilimsel teori güvenilirdir diyemeyiz.
    Yani sonuç olarak; bilimsel teori o olayın nasıl gerçekleştiğini açıklamaya çalışır, (Evrim teorisi, yerçekimi teorisi, gibi)
    Bilimde yasa kavramı olmadığı için bilimsel teori bilimsel yasalara göre daha güvenilirdir yada güvenilir değildir diye bir yorum yapamayız diye düşünüyorum.
    http://egitim.beun.edu.tr/cv/hstortop/wp-content/uploads/sites/22/2013/11/Bilimsel-Teorinin-Yap%C4%B1-ve-%C4%B0%C5%9Flevi.pdf
    http://www.turkcebilgi.com/bilimsel-teori-nedir
    http://teori.nedir.com/

    2. Önermeye katılmıyorum. Bilimsel yöntem basamaklarına bakalım: Önce deney ve gözlemler yapılır sonra bir problem durumu oluşturulur. Daha sonra gözlem sonucu probleme dayalı hipotezler oluşturulur. Sonra hipotez test edilir, doğrulanır ise teoriye dönüşür doğrulanmaz ise tekrar hipotez oluşturma basamağına gidilir. Burdan da anlaşılacağı üzere; hipotezler eğer doğrulanır ise teoriye dönüşürler ama teoriler asla yasaya dönüşmezler.
    https://gercekbiyoloji.wordpress.com/2013/03/07/bilimsel-yontem-nedir-hipotez-teori-ne-demektir/

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Birinci önermede yazdığın yasa tanımında katılıyor musun?

      Sil
  5. (DEVAMI)

    3.Katılmıyorum.
    Bilimsel yöntem kademe kademe ilerler. Yani bir sonraki kademe bir önceki kademeyi daima test etmekte ve bu şekilde elde edilen bilgilerin doğruluğu sağlanmaktadır.
    Bir planla gözlem ve deneye dayanarak yapılan çalışmaların tümü bilimsel yöntemdir.
    Kısaca bilimsel yöntem basamaklarına bakacak olursak;
    – Deney
    – Gözlem
    – Problem oluşturma
    – Gözlem
    –Hipotez
    – Teori ( eğer hipotezler doğrulanmaz ise tekrar hipotez oluşturma basamağına gidilir.)
    Bilimsel yöntem birçok kavramdan oluşur ve bu kavramların hiç birinin gerçekliğine kesin gözüyle bakılmaz ve gelişen- değişen şartların etkisiyle değişime uğrayabilirler ve bu yüzden bilimsel yöntem sabit değildir ve her an değişebilir.Yani biz gerçeğe ulaşabiliriz fakat bu gerçek bir başkası tarafından değiştirilebilir ya da bunun üzerine eklemeler yapabilir, bilimin ilerleyişi de bu doğrultuda gerçekleşmektedir.

    http://canlibilimi.blogspot.com.tr/2013/04/bilimsel-calsma-yontemi-basamaklar-ve.html
    https://gercekbiyoloji.wordpress.com/2013/03/07/bilimsel-yontem-nedir-hipotez-teori-ne-demektir/
    http://www.bilgiustam.com/bilimsel-yontem-nedir/

    4.Katılmıyorum.
    Bilimler üç gruba ayrılır:
    1).Formel bilimler: mantık, matematik
    2).Doğa bilimleri: fizik, kimya, biyoloji, coğrafya, jeoloji, astronomi, jeodezi, jeomorfoloji, jeomatik
    3).İnsan bilimleri: psikoloji, sosyoloji, antropoloji, iktisat
    Birçok bilim disiplini olduğu için hepsinde aynı bilimsel yöntem ve basamakları kullanılamaz diye düşünüyorum. Mesela, doğa bilimleri veya formel bilimlerde kullanılan yöntemler insan bilimlerinde kullanılamaz.
    http://www.alasayvan.net/ders-notlari/394110-bilim-cesitleri-nelerdir.html
    http://www.alasayvan.net/ders-notlari/394110-bilim-cesitleri-nelerdir.html

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Merhaba Zehra, insan bilimlerinde bilimsel yöntem tam olarak belli midir?

      Sil
    2. Zehra sence bilimsel yöntem nedir? Ayrıca bilimsel yöntem bilimler arasında nasıl değişir

      Sil
  6. Merhaba hocam
    1)Katılmıyorum.Bilimsel teori henüz kanıtlanamamış bilimsel önermelerdir. Hipotezlerin deney ve gözlemlerle birlikte desteklenmesi halidir.Teoriler asla yasaya dönüşmezler. Bilimde yasa kelimesini kullanmıyoruz.Ama Milli Eğitimin kitaplarında yer almaktadır.Bilimsel yasa;bir hipotez hiçbir kuşkuya yer vermeyecek şekilde doğrulanır ve herkes tarafından kabul edilirse kanun( yasa) haline gelir. Örneğin; Newton’un hareketle ilgili olan üç temel yasası, Enerjinin Korunumu Yasası, Kepler Kanunları, yansıma ve kırılma kanunları ve kütle çekim yasası verilebilir. Teoriler ise bilimsel gerçeklerin açıklanmasıdır.Örneğin; Evrim teorisi,İzafiyet teorisi,Kuantum teorisi,Big bang teorisi, Kuşlar uçarken yollarını nasıl bulduklarına ait çeşitli teoriler mevcuttur. Bunlardan birisi, kuşların yerin manyetik alanını kullandıklarını ileri sürmektedir. Diğer bir teoriye göre, kuşlar güneş tarafından yönlendirilmektedir. Uzun yol kateden kuşlar ise yıldızlar tarafından yönlendirilmiş olabilirler
    Bilimsel bir teori, geçerlilik ve güvenilirliği bilimsel yöntemlerle tespit edilmiş olan, iç tutarlılığı bulunan bilgiler ve açıklamalar bütünüdür.Bilimsel bir teoride, yeni olguların eleştirisine sunularak doğrulanmasına ve uygun bilimsel değişiklikler geçirmesine gerek duyulur. Bu yüzden hiç bir teoriye kesin gözüyle bakılmaz.Bilimsel teori o olayın nasıl gerçekleştiğini açıklamaya çalışır.Kanunlar, bir olayı tanımlar. Teoriler, olayı açıklar.


    2)Katılmıyorum.Hipotezler deney ve gözlemlerle test edilir, defalarca denemeden sonra doğrulanırsa kurama ulaşılır. Bilimsel araştırma sürecinde doğrulanan her hipotez kuram özelliği kazanır. Kuramlar, deney ve gözlemle doğrulanmış olan, deneyin verilerinden yola çıkılarak daha geniş bir alanı kapsayacak biçimde genellenmiş olan ve belli bir dönemde bilim insanlarının çoğu tarafından kabul gören genellenmiş açıklamalardır.Örneğin, Darwin’in “Evrim Kuramı” ve S. Freud’un “Psikanaliz Kuramı”
    Her kuram, birikmiş bilgilere dayanılarak ve bilimsel yöntem kullanılarak elde edilmiş bilgilerdir. Bilimdeki gelişmelere bağlı olarak kuramlar değişebilirler. Bunun için hiçbir kurama kesin gözüyle bakılamaz.Her teoriyi yasaya dönüşmez. Örneğin; Canlıların oluşumunu açıklamaya çalışan evrim teorisi, sadece teoriden ibarettir. Teori ve Yasa birbirinden farklı kavramlardır . Birinin diğerinden üstün olduğu söylenemez . Her ikisinin de deneysel desteğe ihtiyacı vardır.
    Kaynak:
    http://teori.nedir.com/#ixzz48kMRHlG7
    http://www.fizikbilimi.gen.tr/teori-ve-kanunlar/

    3)Katılmıyorum.İlk aşama olarak problem belirlenir.Daha sonra veriler toplanır,hipotezler test edilir ve deneyler yapılır.Fakat doğa bilimleri için geçerli olsa da insan bilimleri ve formal bilimler için yapamayabiliriz. Gözlem, deney, test, ölçme, araştırma, inceleme, birer bilimsel yöntemdir.Farklılık gösterir.

    4)Katılmıyorum..Formel bilimler,Doğa bilimleri,İnsan bilimleri aynı bilimsel yöntemle araştırma yapamazlar. Doğa bilimlerinde deney yapılabilirken,formel bilimler de deney yapılamaz.Soyuttur.Örneğin; yerçekiminin varlığı için deney yapılabilir.Fakat 2+2=4 için deney yapılamaz.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Iyi akşamlar Hande 1.yorumunu okudum. Milli eğitim kitaplarında yasa kelimesi kullanıyor ama alınan kararlara göre yasa kelimesi yavaş yavaş kitaplardan kaldırılıyor.

      Sil
    2. İyi aksamlar Nilcan. Kitaplardan kaldırıldığını bilmiyordum. Söylediğin için teşekkür ederim.

      Sil
    3. Yasa kelimesi kaldırılıyorsa yerine hangi kelime kullanılacak biliyor musun?

      Sil
    4. Bildiğime göre kuram kelimesi kullanılacak.

      Sil
    5. Bildiğime göre kuram kelimesi kullanılacak.

      Sil
    6. Hande birinci önermede teoriler için kanıtlanmış bilimsel önermeler demişsin. Sence teorileri bu şekilde tanımlamak doğru mu?
      İkinci önerme de kuram sözcüğünü kullanmışsın. Kuram ile teori arasında sence nasıl bir ilişki vardır?

      Sil
    7. Kuram değil de bilimsel gerçek diye biliyorum Nilcan.

      Sil
    8. merhaba hocam
      1.önerme de bilimsel teori için henüz kanıtlanamamış yazdım hocam.Her teori kanıtlanmıyor.Araştırdığım kadarıyla teori (kuram) şeklinde açıklanıyor.Kuram kelimesi fikir akımlarında da kullanılmaktadır.

      Sil
    9. Merhaba Yağmur
      Yarın derste hocamıza yasa kelimesinin kaldırılmaya başlanması ile yerine kullanılacak yeni kelimeyi soralım.Böylelikle net bilgimiz olur.

      Sil
    10. Merhaba hande olur soralim

      Sil
  7. 1.Önermeye katılmıyorum. Bilimde yasa kavramını kullanamayız, bilimsel bilgi de teoriler vardır. Yasanın güvenilirliği tartışılır bir konu haline gelmiştir. Çünkü günümüzde okutulan ders kitaplarında da ‘’yasa’’kavramı kaldırılmış yerine başka kelimeler getirilmiştir.Bu yüzden yasa ve teori hakkında güvenilirlik karşılaştırması yapamayız.
    2.Önermeye katılmıyorum. Bilim insanları gözlemleri sonucu hipotez geliştirirler. Hipotez çürütülebilen bir kavramdır fakat bilim insanları kendilerinden önce geliştirilen hipotezleri çürütemedikçe bunlar geçerlilik kazanır ve daha sonra teorilere dönüşürler. Yasalar bir konuyu tam olarak açıklamak için kullanılamazlar, teoriler daha uygundur. Bu yüzden oluşturulan teoriler yasalara dönüşmezler.
    3.Önermeye katılmıyorum. Bilimde insanların şahsi düşüncelerinin ve inanışlarının etkisi yoktur, sadece yapılan deney ve gözlemlerden gerçeklere ulaşmaya çalışılır. Bilgiye ulaşırken de kullanılan yöntemler yapılan araştırmalara göre farklılık gösterebilir. Bilimsel yöntemler sonucu elde edilen bu bilgilerle aynı veya farklı yöntemler ile ilgili deney ve testlerin tekrar edilmesi, yeniden üretilebilmesi ve yapılabilmesi bilimsel yöntem sonucu oluşacak bilgi açısından bir gerekliliktir. Bu yüzden bilimsel yöntem sabittir diyemeyiz.
    4.Önermeye katılmıyorum. Zaman içinde farklı bilim dalları veya alanları, özelleşmiş ve gelişmiştir. Biyoloji , fizik ,kimya fen bilimlerine örnek verilirken, iktisat sosyoloji,psikoloji gibi bilim dallarını da sosyal bilimlere örnek olarak verebiliriz. Bu alanlar arasında birçok farklılık vardır ve bilgiye ulaşma yöntemleri değişir. Örneğin ; deney çalışmaları daha çok fen bilimlerinde yapılır. Bu yüzden bütün bilim disiplinleri aynı bilimsel yöntemle araştırma yapar diyemeyiz.

    KAYNAKÇA:
    http://www.evrimagaci.org/makale/6
    https://tr.wikipedia.org/wiki/Bilim
    http://www.fizikbilimi.gen.tr/bilimsel-yontem
    http://www.baskent.edu.tr/~tkaracay/etudio/agora/bilim/BilimselBilgi

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Merhaba Sevim. 1.önermene örnek verebilir misin?

      Sil
    2. Merhaba Sevim.3.önermende bilimde insanların şahsi düşüncelerinin ve inanışlarının etkisi yoktur demişsin.Biz önceki önermelerde bilimin karakteristik özelliklerine baktığımızda bilim insanlarının sosyal ve kültürel açıdan çevreden etkilenebileceğini söylemiştik.Sen bu önermeni biraz açabilir misin rica etsem ?

      Sil
  8. Bu yorum yazar tarafından silindi.

    YanıtlaSil
  9. Merhaba Hocam;
    1.Katılmıyorum. Çünkü bilimde yasa kelimesini kullanmıyoruz. Günümüzde bile yasaların bile belli bir güvenirliği yoktur. Teorilere de kesin gözüyle bakamayız. Çürütülenler var Milli eğitimin hazırladığı kitaplarda da yasa kelimesi kaldırılmıştır. İkisi arasında karşılaştırma yapamayız. Çünkü bilimde tam bir güvenirlik yok.


    2. Katılmıyorum. Hipotezler gözlem ve deneyle test edilir, defalarca denedikten sonra doğrulanırsa kuram olur. Bilimsel araştırma sürecinde doğrulanan her hipotez kuram olur. Kuramlar, deney ve gözlemle doğrulanan, deneyin sonuçlarından yola çıkarak daha geniş bir alanı kapsayacak biçimde belli bir dönemde bilim insanlarının çoğu tarafından kabul görülen genel açıklamalardır.
    Örneğin; Evrim kuramı. Kuramlar, birikmiş bilgilere dayanılarak ve bilimsel yöntem kullanılarak elde edilmiş bilgilerdir. Bilimdeki gelişmelere göre kuramlar değişebilirler. Bu yüzden hiçbir kurama kesin gözüyle bakılamaz. Her teoriyi yasaya dönüşür diyemeyiz. Teori ve Yasa birbirinden aynı kavram değillerdir. Deneye ihtiyaçları vardır.
    http://teori.nedir.com/#ixzz48kMRHlG7
    http://www.fizikbilimi.gen.tr/teori-ve-kanunlar/


    3.Katılmıyorum. İlk önce problem belirlenir sonra veriler toplanır, hipotezler test edilir ve deneyler yapılır. Gözlem, deney, test, ölçme, araştırma, inceleme, birer bilimsel yöntemdir. Farklılık gösterir. Çünkü bilim insanların incelediği bir çok bilim dalı var. Bunlar; Biyoloji, ekoloji, sosyoloji, psikoloji,… gibi.



    4. Katılmıyorum. Formel bilimler, Doğa bilimleri aynı bilimsel yöntemle araştırma yapamazlar. Doğa bilimlerinde deney yapılabilirken, formel bilimler, deney yapılamaz. Örneğin; suyun kaldırma kuvveti deneyle gösterilebilir fakat evrim teorisi tam olarak kanıtlanamaz.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Merhaba Ekin. 1.önermende teoriler çürütülebilir demişsin. Örnek verebilir misin?

      Sil
    2. ekin 2. önermeye katılmadığını söylemişsin bir hipotez zamanla doğrulandığında teoriye dönüşmez mi? bir teori herkes tarafında kabul edildiğinde yasaya dönüşmez mi?

      Sil
    3. Merahaba Hande. Örneğin; Daltonun atom teorisi çürütülmüştür.
      atomlar parçalanamaz demiş ama günümüzde parçalanıyor.

      Sil
    4. Merhaba Melek.Katılmıyorum.Örneğin bir hipotezi deney ve gözlemlerle kanıtlayamadıktan sonra teori olmaz.Ayrıca bilimde yasa kavramı yoktur.

      Sil
    5. 3. önerme de "Gözlem, deney, test, ölçme, araştırma, inceleme, birer bilimsel yöntemdir" demişsin. Sence bunlar bilimsel yöntem midir yoksa yöntemin birer parçası mıdır?

      Sil

  10. Merhaba Hocam;

    1.Katılmıyorum. Çünkü bilimde yasa kelimesini kullanmıyoruz. Günümüzde yasaların bile belli bir güvenirliği yoktur. Teorilere de kesin gözüyle bakamayız. Çürütülenler var MEB'in hazırladığı kitaplarda da yasa kelimesi kaldırılmıştır. İkisi arasında karşılaştırma yapamayız. Çünkü bilimde tam bir güvenirlik yok.




    2. Katılmıyorum. Hipotezler gözlem ve deneyle test edilir, defalarca denedikten sonra doğrulanırsa kuram olur. Bilimsel araştırma sürecinde doğrulanan her hipotez kuram olur. Kuramlar, deney ve gözlemle doğrulanan, deneyin sonuçlarından yola çıkarak daha geniş bir alanı kapsayacak biçimde belli bir dönemde bilim insanlarının çoğu tarafından kabul görülen genel açıklamalardır.
    Örneğin; Evrim kuramı. Kuramlar, birikmiş bilgilere dayanılarak ve bilimsel yöntem kullanılarak elde edilmiş bilgilerdir. Bilimdeki gelişmelere göre kuramlar değişebilirler. Bu yüzden hiçbir kurama kesin gözüyle bakılamaz. Her teoriyi yasaya dönüşür diyemeyiz. Teori ve Yasa birbirinden aynı kavram değillerdir. Deneye ihtiyaçları vardır.
    http://teori.nedir.com/#ixzz48kMRHlG7
    http://www.fizikbilimi.gen.tr/teori-ve-kanunlar/



    3.Katılmıyorum. İlk önce problem belirlenir sonra veriler toplanır, hipotezler test edilir ve deneyler yapılır. Gözlem, deney, test, ölçme, araştırma, inceleme, birer bilimsel yöntemdir. Farklılık gösterir. Çünkü bilim insanların incelediği bir çok bilim dalı var. Bunlar; Biyoloji, ekoloji, sosyoloji, psikoloji,… gibi.




    4. Katılmıyorum. Formel bilimler, Doğa bilimleri aynı bilimsel yöntemle araştırma yapamazlar. Doğa bilimlerinde deney yapılabilirken, formel bilimler, deney yapılamaz. Örneğin; suyun kaldırma kuvveti deneyle gösterilebilir fakat evrim teorisi tam olarak kanıtlanamaz.


    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. mrb ekin 1. önermende bahsettiğin çürütülen şeyler nelerdir? örnek verebilir misin? teşekkür ederim

      Sil
    2. mrb ekin 1. önermende bahsettiğin çürütülen şeyler nelerdir? örnek verebilir misin? teşekkür ederim

      Sil
    3. Merhaba Evin.Örneğin Daltonun atom teorisi çürütülmüştür.
      atomlar parçalanamaz demiş ama günümüzde parçalanıyor.

      Sil
  11. Bu yorum yazar tarafından silindi.

    YanıtlaSil
  12. Bu yorum yazar tarafından silindi.

    YanıtlaSil
  13. 1.)Önermeye katılmıyorum. Yasa kelimesi bilimde kullanılamaz bir kavramdır. Fakat teorileri bilimsel bilgide kullanabiliriz. Yasalar artık günümüzde değişebilir durumdadır ve güvenilirliği azalmıştır. Bundan dolayı teorilerle yasaları güvenilirlik yönünden kıyaslayamayız.
    2.)Önermeye katılmıyorum. Hipotezler çürütülebilen kavramlardır ve bilim insanları araştırmaları sonucunda çeşitli hipotezler geliştirirler. Daha sonra bu hipotezler teorilere dönüşürler ve geçerlilik kazanırlar. Fakat teoriler yasaya dönüşmezler. Bilimde yasa kavramı yoktur.
    3.)Önermeye katılmıyorum. Bilimde insanların deney ve gözlemleri sonucu gerçeklere ulaşmaya çalışılır. Bilgiye ulaşmak için çeşitli bilimsel yöntemler kullanılır. Bu yöntemler araştırmalara göre değişebilir. Bu yüzden bilimsel yöntemler sabittir diyemeyiz.
    4.)Önermeye katılmıyorum. Geçmişten günümüze bilim farklı şekilde çeşitlenmiştir. Fizik ,kimya ,biyoloji , psikoloji ,sosyoloji vb.. bunlardan bazılarıdır. Bu bilim dallarında birçok farklılık vardır ve kullanılan yöntemler değişiklik gösterir. Bu yüzden bilim dalları aynı bilimsel yöntemle çalışmalar yapamaz.
    KAYNAKÇA:
    https://tr.wikipedia.org/wiki/Bilimsel_y%C3%B6ntem
    https://tr.wikipedia.org/wiki/Bilim
    http://www.baskent.edu.tr/~tkaracay/etudio/agora/bilim/BilimselBilgi

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Merhaba Çağla. 1.önermene örnek verebilir misin?

      Sil
    2. Birinci önermen de yasalar günümüzde değişebilir durumda demişsin, bunun sebebi nedir sence

      Sil
  14. İyi akşamlar hocam
    1. Katılmıyorum.Evet eskiden böyle bir yanılgı vardı fakat zaman geçtikçe teknoloji geliştikçe bilimsel bilgilerin değiştiği görüldü.Bundan dolayı da bilimsel teorilerin bilimsel yasa olmayacağını gösterdi.Yasanın tanımından yola çıkarsak kendi kendini tekrar eden olaylar ve olgulardır yani evrene ait gerçeklerdir.Örneğin ‘cisimler düşer’ ve ‘canlılar evrimleşir’ gibi önermeler yasalar olarak kabul edilebilir fakat nasıl düştüklerini neden evrimleştiklerini teoriler açıklar.

    2. Katılmıyorum.Bilimsel hipotezler zamanla teorilere dönüşürler evet ama yasalara dönüşmezler.Çünkü yasa kelimesi doğa bilimlerinde bilimsel yöntemlerde kullanılmaz.Teoriler oluşurken hipotez basamakları kullanılır.Test edilip doğrulandıkça teori olabilir.Doğrulanmış hipotezleri yada kanunun neden ve nasıl işlediğini açıklayan bilgi bütünü teori olduğundan yasalara dönüşmez.Daha çok teoriler yasaları kapsar.

    3. Katılmıyorum.Bilimsel yöntem bütün bilim disiplinlerindeki soruların cevaplarını ararken yanıt bulamayabilir.Araştırma yapılan bilim disiplinine uygun bilimsel yöntem seçilmelidir.Birçok bilim disiplini olduğundan bunların uyguladıkları bilimsel yöntemlerin genel yapısı aynıdır fakat uygulama şekilleri farklıdır.Örneğin bu test olabilir,araştırma olabilir veya bir deney olabilir.

    4. Katılmıyorum.Çünkü bütün bilim disiplinleri denildiğinde içerisine sosyal,eğitim,iletişim,hukuk,psikoloji gibi birçok bilimleri içermektedir.Bundan dolayı hepsinin alanları farklı olduğundan bilimsel yöntemleri de farklı olmaktadır.Örneğin sosyal bilimlerde belgesel gözlem ve canlı gözlem teknikleri kullanırken bilimsel gözlemlerde psikolojik koşul ve metodolojik koşullar vardır.

    Kaynakça
    • http://nucleus.istanbul.edu.tr/~cfe/dorduncu/mak2/
    • https://cmbserbestbolge.wordpress.com/2014/11/24/hipotezler-teori-teoriler-kanun-olur-mu/
    • http://www.cihandura.com/arsiv/bilimsel-yontem-yazilari/675.html

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. birinci önerme de teknoloji geliştikçe bilimsel bilginin değiştiğini gördüler, eskiden teknoloji gelişmemişken bilimsel bilgi değişmiyor muydu?
      Farklı disiplinlerin farklı yöntemler kullandığını söylemişsin sence bunlar ortak yönleri de var mıdır?

      Sil
    2. Merhaba Hocam
      Birinci önerme için bence teknolojinin gelişmediği dönem yoktur. Buna dayanaraktan da eskiden de bilimsel bilginin değiştiğini düşünüyorum.
      Farklı disiplinler için ise evet aynı yönü vardır. Örneğin bir bilim insanının farklı disiplinlerle uğraşması aynı yönlerinin olduğunun göstergesidir.

      Sil
  15. Merhaba hocam
    1) Katılmıyorum .Gözlemler sonucu hipotezler geliştirilir, hipotezler ispatlanınca teori olur, teoriler daha da ispatlanıp daha fazla kişi kabul edince kanun olur." şeklinde özetlenebilecek söz konusu hiyerarşi, günümüzde halen Türkiye Cumhuriyeti sınırları dahilinde Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı okullarda okutuluyor olsa da, bu tür bir hiyerarşi son birkaç on yıldır, hatta belki asırdır bilimde kullanılmamaktadır.
    bir hipotezin teorileştirilebileceği fikri kısmen kabul edilebilirdir. Ancak bir teori hiçbir zaman "daha da" ispatlanarak veya kabul görerek kanuna dönüşmez. Modern bilimde bu tür bir dönüşüme asla rastlamayız.
    Kanunlar ve teoriler ayrı kategorilerde açıklama gücüne sahip olan olgulardır. Kanunlar bir olaya açıklama getiremezler; sadece ne olduğunu belirtirler. Teoriler ise o kanunları açıklama ve izah etme gücüne sahiptir.
    Kanunlar, modern bilimde teorilerin "kısa ve öz birer özeti" olarak da tanımlanırlar. Ancak bilimde böyle bir hiyerarşiye ihtiyaç duyulmaz.
    Kısaca kanunların daha kapsayıcı olması onların daha güvenilir olduğu anlamına gelmez.Sonuçta kanun diye birşey yoktur sadece biz onlara bilimsel gerçekler diyoruz. Teoriler zamanla çürütülebilir buna bağlı olarakta o yasa da geçerliliğini yitirir.
    Örneğin Rutherford'dan önce Thomson atom modeli geçerliydi. Bu modele göre, atom küre şeklindedir. Ve küre içerisinde proton ve elektronlar bulunmaktadır.Ama rutherford tomda pozitif yüklü kısma çekirdek dedi.
    2)Katılmıyorum.Hipotezin geçerliliği zaman içersin de çeşitli sınamalarla doğrulanıp kapsadığı alan genişliyorsa ve bu hipotez teori halini almaya başlar.
    Teori Hipotezlerle desteklenebilen, aksi bir teori ile topyekun çürütülmediği takdirde bilimsel geçerliliği sürekli olan bilimsel çözümlemedir. Kısacası kuram, ispatlanabilen ve doğadaki olayların nasılını açıklayan bir bilimsel çözümlemedir.
    Teoriler kanunlara dönüşmezler. Çünkü Teori bilgilerin sistematik şeklinde bir araya gelmesiyle "Nasıl" sorusunu cevaplar. Kuantum teorisi, Evrim teorisi, Görecelik teorisi, Hücre teorisi gibi teoriler, çok sayıda deneysel bulgudan yola çıkarak oluşturulmuş ve "Nasıl"ları anlatan teorilerdir. Yani "varsayım"ların ötesindedir, bilimseldir, ispatlanabilirdir.
    Einstein'in izafiyet teorisini ve Newton'un kütle çekim kanunu düşünecek olursak, izafiyet, kütle çekim kanununun yerini almıştır çünkü çok daha etraflı bir teoridir ama "teori" diye geçmektedir. Ancak kanun diye bahsedilen kütle çekim kanunu sınırlı sayıdaki işlevi açıklar.
    3)Katılmıyorum.Bilimsel Yöntem:
    Olayları, olguları açıklamaya veya bilimsel bir problemi çözmeyi çalışırken kullandığımız yöntemdir. Bu yöntemi kullanırken, gözlemlerden ve deneylerden faydalanırız. Ortaya attığımız iddianın başkaları tarafından sınanabilme olanağı bulunmalıdır. Yoksa ortaya attığınız iddia boş, anlamsız ve değersiz bir iddia olacaktır. Dizgeli bir şekilde yapılan gözlem, deney, test, ölçme, araştırma, inceleme, birer bilimsel yöntemdir.
    Bilim insanlarının hepsi ayn yerde yaşamıyor ve hepsi aynı olayı araştırmıyor. Bu yüzden ilk olarak ortam kültürel ve sosyal yapıdan dolayı uygulayacakları yöntem 2. olarakta araştırma konularından dolayı uyguladıkları yönrtem farklıdır. örneğin biri tümevarım yöntemini kullanırken diğeri tümden gelim yöntemini kullanabilir.

    YanıtlaSil
  16. 4)Katılmıyorum.Şuanda oluşturulmuş bir sürü bilim dalları mevcuttur. Herhangi ikisini ele alırsak örneğin tarih ve fen .Fen için deney ve gözlemler yapabilirim ama tarih için yapamam çünkü geçmişte yaşanmış o ortama gidemem gitsemde verilerim doğru sonuç vermeyebilir.Tarihte deney olmaz bu yüzden.

    https://tr.wikipedia.org/wiki/Bilim_insan
    nedenli.com/neler/bilimsel-yontem-basamaklari-nelerdir.html
    www.evrimagaci.org/m
    www.e ödev.com

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. 1. Birinci önermeye katılmıyorum.
      Öncelikle bir bilimsel bilgiye tam anlamıyla güvenip "İşte budur! " demek ne kadar doğru önce buna bakmak gerekir.Eğer bilim sürekli değişebilen birşeyse öyleyse her bilimsel bilgiye kuşkuyla bakıp güvenmemek gerekmez mi?Öte yandan günümüzde kullanılmamakla birlikte bilimsel yasa kavramı,henüz çürütülememiş,doğruluk kabulü uzun süren teorileri ifade eder.Yani bilimsel yasa ile bilimsel teoriye aynıdır diyebiliriz bir bakıma.
      Başka bir perspektiften bakacak olursak,bir bilgiye bilimsel yasa demek onun değişmezliğini kabul etmektir.Birşeyin değişmezliğini kabul etmek artık arastırma yapılmasını ve o bilimsel bilginin geliştirilmesini engeller.Yasalaştırılan bilimsel teorinin üzerinde araştırma yapılmasını ve o bilmsel bilginin geliştirilmesi bakımından bilmsel yasa için daha güvensizdir bile diyebilriz.

      2. İkinci önermeye katılmıyorum.
      Bilimsel yöntemde uzun süre geçerliğini koruyan bu hiyerarşik sıra günümüzde kullanılmamaktadır.Şu anda yine hipotez teoriye dönüşür fakat bundan sonraki adımda teori ya teori olarak kalır,ya prensip denilir veya en fazla bilmsel gerçekler olarak ifade edilir.

      3.Üçüncü önermeye katılmıyorum.
      Bilimde değişmeyen tek şey değişimin kendisidir diyebiliriz.Bu bakımdan bilimsel öntem de değişebilir.Ki zaten önceden bilimsel yöntemin son basamağı olarak ifae edilen bilimsel teorilerin bilimsel yasalara dönüşmesi günümüzde değişmiştir.

      4.Dördüncü önermeye katılmıyorum.
      Örneğin doğa bilimleri ile sosyal bilimler aynı yöntemi kullanmayabilirler.Fizik,kimya,biyoloji ana dalları ve bunların alt dallarının oluşturduğu bilim daha cok laboratuar ortamında,kesme/biçme gibi aktif deneylerle bilgiye ulaşmaya çalışırken sosyoloji,psikoloji,tarih gibi dalları olan bilim insanları/olayları izleme,soru sorma,cevaplarını değerlendirme gibi yollardan bilimsel bilgi ortaya koymaya çalışabilir.
      Fakat şunu da belirtmek gerekir.Şekil itibariyle her ne kadar yöntemler farklı olsa da bir problem belirleme ve bunun üzerine düşünme,çalışma,test etme gibi aşamalar ortaktır genelde.

      Sil
    2. Merhaba Onur. Bilimsel yasa ile bilimsel teori aynıdır demişsin ben anlayamadım bir örnek verebilir misin?Yasa kelimesini bilimsel bilgide kullanmıyorduk açıkçası biraz aklım karıştı.

      Sil
    3. Merhaba Yagmur
      Günümüzde bilimsel yasa kavramının kullanılmadığını yorumumda belirttim zaten.fakat önermede iki kavram karsılastırıldıgı için bilimsel yasa varmış gibi değerlendirilmesi gerekiyor.
      Bilimsel yasa kesin olarak ispatlanmış teori olarak ifade edilmektedir. Tanımından anlaşıldığı üzere bilimsel yasa da sonuç itibariyle bir teoridir. Bilimde kesin ispat olmayacağı için bilimsel yasa artık kullanılmamaktadır.

      Sil
    4. Peki Onur teşekkür ederim

      Sil
    5. Peki Onur teşekkür ederim

      Sil
  17. merhaba hocam..

    1)katılmıyorum..bilimde yasa kelimesi kullanmıyoruz bilimsel bilgide teoriler vardır bu yüzden güvenilirliği hakkında kıyaslama yapamayız.. örnek: Newton yasaları Einstein tarafından çürütülmüş ve teoriye dönüştürmüştür.

    2) katılmıyorum.. hipotez olabilmesi için öncelikle bir problem oluşturmamız gerek ve bu problem üzerinden yola çıkarak gerekli araştırmalara başlamalıyız tüm verileri topladıktan sonra hipotez ortaya konacaktır. deney noktasına geldiğimizde elimizdeki güçlü ve desteklenebilir bilgilerin olması gereklidir eğer yaptığımız deney elimizdeki verileri destekliyor ve doğruluyorsa bilimsel aşamaların tümüne teori denir. ama teori yasaya dönüşemez çünkü yasa kesin bilgidir ama bilim tamamen kesinlik kazanmaz ispatı gerçekleşmiş ve artık değiştirilemeyen kurallar vardır ancak birisi çıkıp deneyin eksikliklerini ortaya çıkarabilir ve bunun üzerine çalışmalar yapabilir.

    3)katılmıyorum.. çünkü gündelik bilgi teknik bilgi dini bilgi vb. gibi bilgi çeşitleri vardır bunun için kullanılan yöntemde bu çeşitliliğe göre değişiklik gösterebilir ayrıca bu değişiklik bilim insanlarından da kaynaklanabilir farklı gözlem yapabilir ölçebilir tahmin edebilir hipotezler kurar ve açıklar bundan dolayı tek bir yöntem yoktur.

    4)katılmıyorum.. çünkü birden fazla bilgi çeşitleri vardır formel bilimleri doğa bilimleri insan bilimleri dini bilgi felsefi bilgi vb. gibi bu bilgileri içerikler ilgilendikleri alan birbirinden farklı olduğundan bilimsel yöntemleri de farklı olur.


    https://tr.wikipedia.org/wiki/Bilgi
    http://makinecim.com/bilgi_7504_Bilimsel-Bilgi-Nedir
    http://www.toplumdusmani.net/modules/wordbook/entry.php?entryID=5022/bilimsel-yasa-nedir+bilimsel-yasa-ne-demek
    http://www.fizikbilimi.gen.tr/teori-ve-kanunlar/
    http://www.bilgiustam.com/bilimsel-yontem-nedir/

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Merhaba Ayşeciğim;
      1.önermende bilimsel bilgide teori vardır,bu yüzden güvenirliliği hakkında kıyaslama yapamayız demiştin.Teori var yasa yok diye mi kıyaslama yapamıyoruz yoksa başka nedenlerden dolayı mı ? Biraz daha açıklayıcı cümlelerle ifade edebilirsen çok sevinirim...Şimdiden teşekkür ederim.

      Sil
    2. merhaba tanyelicigm.. bilimsel bilgilerde yasa olmadığı teori olduğu için kıyaslama yapamayiz diye düşünüyorum

      Sil
  18. 1.Katılmıyorum.Bilimde yasa kelimesinin kullanılmadığını söylemiştik.Yasa yerine bilimsel gerçek kelimesini kullansak daha doğru olur.Güvenilirlik konusuna gelince bence ikisi de güvenilir değildir.Çünkü bilimsel gerçekler de teoriler de zamanla değişebilir. Teoriler ile bilimsel gerçekler arasında bir üst-ast ilişkisi yoktur.Örneğin Newton ilk olarak, "Cisimlerin hareket durumları nelerdir?" sorusunu sormuş ve deneyler, gözlemler, incelemeler ve araştırmalar yaparak bir cevap bulmaya çalışmıştır. Bunun sonucunda bulduğu, cisimlerin ya durduğu ya da hareket ettiği gerçeğidir. Yani bilimsel bir gerçeği ortaya çıkarmıştır. Sonrasındaysa şu soruyu sormuştur: "Cisimler neden dengede durmaktadır?" İşte bu noktada, artık bilimsel bir gerçekten çıkarak, teori gelişimi başlamaktadır.
    2.Katılmıyorum.Bilimsel hipotezler zamanla teorilere dönüşürler.Fakat teoriler zamanla yasalara dönüşmezler.Bilimsel yöntem basamakları Deney -Gözlem- Problem oluşturma Gözlem- Hipotez- Teori ( eğer hipotezler doğrulanmaz ise tekrar hipotez oluşturma basamağına gidilir.) Yani yasalara dönüşmezler.Okullarda okuduğumuzun aksine, hipotezler ispatlanınca teori, teoriler "daha da ispatlanınca" kanun olmazlar, olmamışlardır, olmayacaklardır. "Daha da ispatlanmak" ne demektir? TDK'ya göre ispat tanıt ve kanıt göstererek bir şeyin gerçek yönünü ortaya çıkarma, kanıtlama, tanıtlamadır. Yani bilimde ispat söz konusu olamaz.
    Bir hipotez kimi zaman tek başına, kimi zaman birden fazla hipotez ve kendisinden önce gelen, gözlemlere dayanan gerçekle bir araya gelerek teori inşasında ve geliştirilmesinde (ve hatta çürütülmesinde) kullanılır. Dolayısıyla bir hipotezin teorileştirilebileceği fikri kısmen kabul edilebilirdir. Ancak bir teori hiçbir zaman "daha da" ispatlanarak veya kabul görerek kanuna dönüşmez.Bilimsel gerçekler etrafımızdaki olay ve olguların sadece ne olduklarını açıklarken, teoriler bu farklı doğa yasalarını bir araya getirerek, olay ve olguların neden, nasıl, ne zaman olduğunu açıklar.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Merhaba Yağmurcuğum;
      1.önermende teori ve yasa için ikiside güvenilir değil demişsin peki o yaşanılan dönemdede mi güvenilir değil sence ? yoksa o dönemde güvenilirde daha sonra bilgilerde değiştiği için mi güvenilir değil dedin , açıklarsan çok sevinirim.Şimdiden teşekkürler.

      Sil
    2. Merhaba Yağmurcuğum;
      1.önermende teori ve yasa için ikiside güvenilir değil demişsin peki o yaşanılan dönemdede mi güvenilir değil sence ? yoksa o dönemde güvenilirde daha sonra bilgilerde değiştiği için mi güvenilir değil dedin , açıklarsan çok sevinirim.Şimdiden teşekkürler.

      Sil
    3. Merhaba Tanyeli.O yasanilan donemde güvenilir olduguna inaniliyordu hala su dönemde de guvenilir olduguna inananlar var dedigin gibi fakat bildigimiz uzere bilimsel bilgi surekli degisebilir ustune eklenip gelistirilebilir ozellige sahip bundan kaynakli pek de guvenilir oldugunu düşünmüyorum.Rica ederim :)

      Sil
    4. Merhaba Tanyeli.O yasanilan donemde güvenilir olduguna inaniliyordu hala su dönemde de guvenilir olduguna inananlar var dedigin gibi fakat bildigimiz uzere bilimsel bilgi surekli degisebilir ustune eklenip gelistirilebilir ozellige sahip bundan kaynakli pek de guvenilir oldugunu düşünmüyorum.Rica ederim :)

      Sil
  19. http://www.evrimagaci.org
    3.Katılmıyorum.Bilimsel yöntemler sabit değildir.
    Bilimsel yöntem,adından da anlaşılacağı üzere bilimsel bir hedef doğrultusunda belirlenen ve adım adım takip edilen,izlenen yoldur.Bu adımları birlikte inceleyelim;
    Öncelikle bir problem yaratmanız gerek kendinize ya da var olan bir problem üzerinden yola çıkmanız gereklidir.Size kolaylık sağlaması açısından ele aldığınız problemin çözümünün daha kolay olması için işinize yaramayan ya da gereksiz bilgileri problemden ayıklayın. Problem ile ilgili araştırmalara başlayın ancak bu araştırmalar ilk aşamada nesnel olmalı yani sizin görüşleriniz ya da fikirleriniz olmamalı bu noktada kesin bilgiler elde etmeli ve problemi bu şekilde ilerletmelisiniz.Tüm verileri topladıktan sonra ”Hipotez” ortaya konacaktır.Deney noktasına geldiğinizde elinizde güçlü ve desteklenebilir bilgilerin olması gereklidir.Deney konusunda sınır tanımayabilir ya da özgün olabilirsiniz kendinize ait bi deney tahtası oluşturabilirsiniz. Çıkacak çözüm ya da sonuçlar size ait olacaktır bu aşamada uçsuz,bucaksız bir dönem sizleri bekliyor. Son dönemeçte eğer yaptığınız deney elinizdeki verileri destekliyor ve doğruluyorsa bilimsel aşamaların tümüne teori niteliği kazandırabilirsiniz taa ki bu teoriyi çürütecek başka bir yöntem ortaya çıkana kadar.Belirttiğim gibi siz gerçeğe ulaşabilirsiniz ancak bu gerçek bir başkası tarafından değiştirilebilir ya da bunun üzerine eklemeler yapabilir, bilimin ilerleyişi de bu doğrultuda gerçekleşmektedir.
    http://www.bilgiustam.com/
    http://www.cihandura.com/arsiv/bilimsel-yontem-yazilari/675.html
    4.Katılmıyorum.Pek çok bilimdalı olduğu gibi o bilimdallarını inceleyen bilim insanlarının ayrı yöntemleri vardır.Örneğin Sosyal Bilimler (İnsanları ve insan topluluklarını İnceleyen bilim kategorisi) ,Doğa Bilimleri(Yaşamı , doğayı , dünyayı ve evreni inceleyen bilim kategorisi),Matematiksel ve Bilgisayar Bilimleri (Sayısal , matematiksel bilim kategorisi (Matematik-Mantık-Bilgisayar Bilimleri vs..),Uygulamalı Bilimler (Uygulamaya yönelik bilim kategorsi (Mühendislik ve Tıp bilimleri kategorisi)
    http://www.fibiler.com/Bilim-ve-Teknoloji_Bilim-Dallari-Kaca-Ayrilir-ve-Bilim-Dallarinin-Hiyerarsik-Yapisi-Nasildir-_Soru_14339

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. mrb yağmur 3. önermende bahsetmek istediğin aslında 1. önermenin cevabı değil mi biraz daha açıklayabilirmisin? teşşekkür ederim..

      Sil
    2. mrb yağmur 3. önermende bahsetmek istediğin aslında 1. önermenin cevabı değil mi biraz daha açıklayabilirmisin? teşşekkür ederim..

      Sil
    3. Merhaba evin 1. Onermede yasayla teori arasindaki farki ve güvenilirlik duzeyini aciklamaya calistim 3. Onermede ise bilimsel yontemleri ve basamaklarini ve sabit olmadigini tek tek aciklamaya calistim ikisi ayni şeyler değil fakat icerisinde ayni kavramlar olabilir.Rica ederim..

      Sil
    4. Merhaba evin 1. Onermede yasayla teori arasindaki farki ve güvenilirlik duzeyini aciklamaya calistim 3. Onermede ise bilimsel yontemleri ve basamaklarini ve sabit olmadigini tek tek aciklamaya calistim ikisi ayni şeyler değil fakat icerisinde ayni kavramlar olabilir.Rica ederim..

      Sil
    5. merhaba yağmur 3. önermene bende katılıyorum anladığım kadarıyla bilimsel bilimsel yöntem üzerinde değişimi vurgulamak istemişin

      Sil
    6. Merhaba Ayşe evet bilimsel yontemlerin de degisebileceginden bahsetmek istedim. Tesekkur ederim

      Sil
    7. Merhaba Ayşe evet bilimsel yontemlerin de degisebileceginden bahsetmek istedim. Tesekkur ederim

      Sil
  20. 1) KATILMIYORUM.Bilimde, kanun diye bir kavram yoktur! Modern bilim sınırları dahilinde, eğer ki "kanun" veya "yasa" kelimelerini kullanıyorsaK bahsettiğimizin değişmez olamayacağını ve zaman/mekana göre tanımlanmış olduğunu unutmamamız gerekmektedir. Bu anlamda etrafımızda olan ve kendini tekrar eden olay ve olguları doğa/bilim gerçekleri olarak tanımlamak daha güvenli olacaktır. Kanunlardan daha kapsayıcı, daha geniş bir alanda etkili ve var olan kanunları birbirine bağlayıcı bir diğer unsura ihtiyaç duyarız.İşte burada karşımıza, modern bilimin en güçlü açıklayıcı bilgi yapıları çıkar: bunlar teorilerdir.Teori (veya kuram), var olan ve bilinen bilimsel gerçekleri kullanılarak, etrafımızdaki olay ve olguların oluş, ilerleyiş, varlık biçimlerine yönelik geliştirilen kapsamlı açıklamalar demektir. Kısaca bir teori, farklı bilimsel gerçekleri birbirine bağlayarak bir olaya getirilen bilimsel açıklama demektir Teoriler ile Kanunlar arasında bir üst-ast ilişkisi yoktur!Teorilerin doğa yasa ya da doğa kanunları ile ilişkilendirilmesinin ancak parça-bütün biçiminde yapısı görülür.

    2)KATILMIYORUM. Bir hipotez kimi zaman tek başına, kimi zaman birden fazla hipotez ve kendisinden önce gelen, gözlemlere dayanan gerçekle bir araya gelerek teori inşasında ve geliştirilmesinde (ve hatta çürütülmesinde) kullanılır. Dolayısıyla bir hipotezin teorileştirilebileceği fikri kısmen kabul edilebilirdir. Ancak bir teori hiçbir zaman "daha da" ispatlanarak veya kabul görerek kanuna dönüşmez. Modern bilimde bu tür bir dönüşüme asla rastlamayız. Kanunlar ve teoriler ayrı kategorilerde açıklama gücüne sahip olan olgulardır. Kanunlar bir olaya açıklama getiremezler; sadece ne olduğunu belirtirler. Teoriler ise o kanunları açıklama ve izah etme gücüne sahiptir.ÖRNEĞİN;cisimlerin sürekli yere düşüyor (daha doğrusu birbirini çekiyor) olduğunun veya her canlı popülasyonunun değişmek zorunda olduğu gerçeklerinin keşifleri sırasıyla kütleçekimi ve evrim yasalarını doğurmuştur Kanunlar, sürekli yapılan gözlemlerden doğarlar ve bazen gözlenebilmeleri için belli şartlar gerekebilir (örneğin uzay boşluğunda kütleçekimini gözlemek daha zorken -ama vardır!- bir gezegen yüzeyinde çok daha kolay olabilir). Bilim insanları gerek bu tespitlerini doğrulamak, gerekse bu tespitlerinin neden ve nasıl bu şekilde olduklarını izah etmek için hipotezler geliştirirler. Kanunlar tek başlarına herhangi bir şeyi açıklamaz, sadece ortada var olan bir şeyin, var olduğunu söylemek için kullanılırlar serbest bırakılan cisimler düşer ya da canlılar değişir gibi.

    3)KATILMIYORUM.Bilimsel yöntem,adından da anlaşılacağı üzere bilimsel bir hedef doğrultusunda belirlenen ve adım adım takip edilen,izlenen yoldur.Hayatımızda birden çok bilgi türleriyle karşılaşmaktayız.teknik bilgi,dini bilgi,bilimsel bilgi,felsefi bilgi vb. fakat bu bilgi türlerinde kullanılan bilimsel yöntemler hepsinde aynı değildir.örneğin bilimsel bilgide kullandığımız test ölçme deney vb şeyleri dini bilgi için kullanamayız.

    4)KATILMIYORUM.Çünkü Bilim insanları; fiziksel, matematiksel ve sosyal alanlar da dâhil olmak üzere bilimin tüm alanlarında araştırmalar yaparlar.fakat bu araştırmaları yaparken aynı bilimsel yöntemle araştırma yapmazlar örneğin matematik fizik kimya ve biyolojiyle ilgilenen bilim insanı daha çok gözlem deney test etme vb yöntemleri kullanır sosyal bilim ise insanları insan topluluklarını inceler teknik bilgiler ise uygulamalı yöntemlerle araştırmalar yapar

    kaynakça:
    https://tr.wikipedia.org/wiki/Bilg
    www.evrimagaci.org/mhttps:
    //tr.wikipedia.org/wiki/Bilim_insan

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. evin 1. önermeye katılmadığını söylemişsin ben seninle farklı düşüncedeyim. teori kısmen doğrulama yasa ise herkes tarafından kabul edilen bilgi sence bu şekilde düşünürsek hangisi daha güvenilirdir?

      Sil
    2. merhaba melek
      bilimde yasa terimi kullanılmıyor.teoriler kurulmadan ve desteklenmeden zaten bilimsel gerçekler ifade edilemez

      Sil
  21. Merhaba hocam
    1) Katılmıyorum.Çünkü bilimde yasa kelimesini kullanmıyoruz dolayısıyla teoriler yasaya dönüşemez.Teoriler;deney ve gözlemler sonucu elde edilmiş ancak her an değişebilecek nitelikte olan geçici olarak kabul edilen önermelerdir . 2)Bir bilimsel hipotez kurulurken,önce problem tespit edilir gözlem yapılır veriler toplanır hipotez kurulur hipoteze dayalı tahmin ve daha sonrada deneyler yapılır yapılan deney ve gözlemler sonucu hipotezler destekleniyorsa hipotez teoriye dönüşür ancak desteklenmezse hipotez terk edilir ve yeni bir hipotez kurulur. Teoriler aksi ispatlanmadıkça geçerli kabul edilen bilimsel gerçekler kesinlikle yasaya dönüşmezler.Çünkü bilimde yasa diye bir kavram kullanılmıyor. 3)Katılmıyorum.öncelikle şunu ki bilimi insan yapıyor ve her an insanın aynı özeliklerde olduğunu düşünemeyiz.Yaşadığı çevresi ,aklı,mantığı,sosyokültürel yapısı,yaptığı gözlemler,ölçümler,araştırmalar,deneyler,bilimsel yöntemlerin değişime uğramasını sağlar.Yani bir bilim insanına göre doğru kabul edilen bir bilgiyi belli bir süre sonra baka bir bilim insanı tarafından çürütülüp ,yeni bilgiler oraya çıkarılabilir, 4)Katılmıyorum.örneğin üç bilim disiplinini ele alırsak formal bilimler=duyularımızla kavrayamadığımız zihinsel olarak düşüncede var olduğu kabul ettiğimiz durumları konu edinen ve tümden gelim yöntemini kullanırlar.örneğin;matematik,mantık,doğa bilimleri=doğayı doğada yer alan varlıkları ve olayları inceleyen ve tümevarım yöntemini kullanırlar. örneğin;fizik ,kimya,biyoloji.astronomi,jeoloji insan bilimleri=insanın kültürel toplumsal dünyasını konu edinen,hem tümevarımı,hem de tümdengelimi kullanırlar.örneğin;tarih,antropoloji,psikoloji,sosyoloji,siyaset bilimi dil bilimi
    Üç bilim disiplininde de farklı konu ve yöntemlerin kullanıldığı görülür.
    kaynakça
    https://tr.wikipedia.org/wiki/Bilgi
    nedenli.com/neler/bilimsel-yontem-basamaklari-nelerdir.html

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Merhaba Mehmet;
      1.önermeni daha detaylı açıklaman gerekiyor ve örnek vermemişsin...

      Sil
    2. Merhaba Duygu
      Teori ve yasa kavramina biraz daha değinirsek;öncelikle şunu soylemeliyim ki bilimde'' kesindir,değişemez,tamam artik budur gibi kavramlari kullanamayiz.çünkü biliyoruz ki bilim sürekli değişebilir ve gelişebilir bu yüzden yasa kelimesini kullanmamiz dogru olmaz dolayisiyla teori ve yasayı kiyaslayamayiz.Teoriler,
      gözlem,deney,akıl ve mantık yollarıyla her defasinda dogrulanabilmektedir ancak bu doğrulanan bilgiler de zamanla değişime uğrayabilir örneğin kopernikin güneş merkezli evren modelin de güneşin merkezde oldugu kabul ediliyordu ancak gelisen teknoloji ile birlikte teleskop ile incelendiğinde güneşin merkezde değil samanyolu galaksisinde bir yıldiz oldugu ortaya cikmistir

      Sil
  22. Merhaba Hocam;
    1-ÖNERMEYE KATILMIYORUM.Çünkü öncelikle daha önce de belirttiğimiz gibi bilimde yasa kelimesini kullanmıyoruz(Halen bazı kaynaklarda tartışılmakta bu konu).Yasa değişmezlik,kesinlik ve evrenin her köşesinde geçerlilik anlamı taşır.Bilimde sürekli değişip geliştiği için ‘’YASA’’kelimesini kullanmak uygun değildir.Kabul edilen bilimsel bilgiler o an ki şartlarda yani o dönemde geçerlidir,daha sonra değişebilirler (teknolojinin gelişmesi,sosyal kültürel etmenlerin değişmesi,bilimsel bilginin, bilimsel yöntemlerin değişmesi v.s.) Hukuki anlamda kullanabiliriz yasa kelimesini.Örnek: Anayasa ( Bu alanda kullanılmasıda hukuk alanında‘’anayasa değiştirilemez’’ hükmü olduğunda bu tabir kullanılıyor,ancak anayasa da aslında değişebilir )Biz bilimde yasa yerine ‘’Bilimsel gerçekler’’ ifadesini kullanabiliriz.Milli Eğitim kitaplarındada artık Yasa kelimesi kalkmıştır.(Okul kitaplarındaki konulardan Newton’un Kütle Çekim Yasası konusuda müfredattan kaldırılmıştır.Teori terimine gelecek olursak, Teori; Farklı bilimsel gerçekleri birbirine bağlayarak bir olaya getirilen bilimsel açıklamadır.Yani bilinen bilimsel gerçeklerden yararlanarak, etrafımızda gözlemlediğimiz olayları ve olguların oluş,ilerleyiş ve varlık biçimlerine yönelik geliştirilen kapsamlı açıklamalar demektir.Bilimsel gerçekler (yasa); Olay ve olgulardaki ne ? sorusuna cevap verirken, Teoriler; neden ? nasıl ? ve ne zaman ? sorularına cevap verir.Farklı sorulara cevap verdiklerinden dolayı bilimsel gerçekler( yasa) ile teoriler arasında bir kıyaslama yapamayız.Bu yüzden de bilimsel yasalar bilimsel teorilere oranla daha çok güvenilirdir ifadesini kullanamayız.Örnek verecek olursak; Newton’un kütle çekim yasası, evrim teorisinden daha güvenilir diye bir ifade kullanamayız ikisi çok farklı şeylerdir.
    2-ÖNERMEYE KATILMIYORUM.Öncelikle hipotez,teori ve yasa kavramlarını tanımakla işe başlayalım.Bilim evreni anlamaya çalışır.Hipotez de Evrendeki olay ve olgulara yönelik sorulara ( ne? Neden? Nasıl ? ne zaman ? ) henüz araştırma/test/deneye dayalı olmaksızın geliştirdiğimiz, test edilebilir ve yanlışlanabilir nitelikte olması zorunlu olan cevaplardır.Bilim adamları hipotezlerini sürekli test ederler ve diğer bilim insanlarına sonuçlarını sunmak suretiyle onlarında test etmesini sağlayarak, yanlışlamaya çalışırlar.Hipotezler çürütülmedikçe güç ve geçerlilik kazanırlar.Böylece bu hipotezler bilim havuzuna aktarılır.Bilim adamları bu hipotezleri kullanarak teorileri inşa ederler.Yani teoriler; çok sıkı testlerden geçen hipotezleri ve gerçekleri kullanarak evrendeki olayların neden ve nasıl o şekilde olduklarını izah eden bilimsel açıklamalardır.Bilimsel hipotezler zamanla teorilere dönüşürler fakat teoriler zamanla yasalara dönüşmezler. (1.önermemdeki yasayla ilgili açıklamalar burdada geçerli) Örnek verecek olursak:Evrim teorisi (Evrim teorisi; paleontolojiden,anatomiden ,fizyolojiden, biyokimyadan , genetikten v.s. hipotez ve gözlemleri içine alır) ,Hipotezden teoriye dönüşmüştür fakat Yasa olamamıştır.Çünkü evrim teorisi de sürekli değişen ve gelişen bir sistemdir.Yeni parçalar bulundukça eskiler çürütülüyor bu teoride değişip gelişiyor.
    3-ÖNERMEYE KATILMIYORUM.Evrende ve bilimde herşeyin değiştiği gibi bilimsel yöntem de sabit değildir ve değişir.Zaman değiştikçe toplumun ihtiyaçları buna bağlı olarak bilimsel sorular,Sosyal-kültürel değerler, yaşanılan çevre, bilim insanlarının bakış açıları,teknoloji yani kısaca bilgi değişir.Bilgi de değiştiği için yeni ulaşılacak bilgi içinde farklı bilimsel yöntemler gelişir ve değişir.Örnek verecek olursak; Eskiden bilimsel yöntem için kullanılan basamaklar; Hipotezler-teorilere, teorilerde yasalara dönüştüğünü öğrenmiştik ama şimdi ise teorilerin yasalara dönüşmediğini söylüyoruz.Çünkü elimizdeki bilgi değişti, bilgi birikimi değişti ve buna bağlı olarak yöntem basamağında değişiklik oldu.
    DEVAMI VAR

    YanıtlaSil
  23. 1) Bu önermeye katılmıyorum .Çünkü bilimsel teoriler kanıtlanmamış bilimsel önermelerdir, hipotezler veriler toplanarak deney ve gözlemlerle birlikte desteklenmesidir.Ayrıca bilimde yasa kelimesini kullanamayız yasa kelimesine bakacak olursak değiştirelemez hükmünü sürdüğü için bilimde yasa kelimesini kullanmak doğru olmaz. Öğreniğin Newton yasası zamanla Eintein 'in özel görelilikle güncelleşmiş ve geliştirmiştir ve bundan sonra Newton yasası yerine kütle çekim teorisi ortaya çıkarılmıştır. Burada kuşkusuz bilimde yasaların değişebileceğini görüyoruz. Bİlimsel bilgiler değişken ve yeniliklere açık olduğundan ikisi hakkında kesinlik söz konusu değildir.
    2) Bu önermeye katılmıyorum bilimsel yöntem basamaklarına bakacak olursak önce deney ve gözlem yapılır ve bunlarla ilgili problem oluşturulur daha sonra probleme dayalı hipotez kurulur bu hipotezler test edilebilir ve doğrulanır ise teoriye dönüşür. Fakat tam tersi olursa tekrar hipotez basamağına geri döner yani hipotezler zamanla teorilere dönüşür. Fakat teoriler zamanla yasalara dönüşmez çünkü bilimde yasa diye kesinlik söz konusu değildir.
    3) Bu önermeye katılmıyorum çünkü bilimi yapan insandır dolayısıyla bu yöntemleri yapan insan sürekli değişim içindedir dolayısıyla bilimsel yöntemlerin sabit ve değişmez olduğunu söyleyemeyiz bilim insanlarının kullandığı bilimsel yöntemler farklıdır bununla beraber teknolijin gelişmesiyle ve toplımun ihtiyaçına göre bilim sürekli yeniliklere ve eliştireye açıktır.
    4) Bütün bilim disiplinleri aynı bilimsel yöntemle araştırma yapmazlar çünkü bu bilimsel yöntemler kendi içinde gruplara ayrılır ; formal bilimler,doğa bilimleri ve insan bilimleri diye ayırırız. Formal bilimlerinde daha çok mantık ve matematik üzerine yoğunlaşmıştır doğa bilimlerinde ise fizik,kimya,biyoloji.astroloji,jeoloji üzerine araştırma yapar insan bilimlerinde ise daha çok pskoloji ve sosyoloji üzerinde araştırma yapar.
    Kaynakça :https://tr.wikipedia.org/wiki/Bilgi
    www.evrimagaci.org/mhttps:
    //tr.wikipedia.org/wiki/Bilim_insan

    YanıtlaSil
  24. 4-ÖNERMEYE KATILMIYORUM.Çok çeşitli bilim disiplinleri vardır.Örneğin; Formel bilimler ( mantık,matematik) ,Doğa Bilimleri( fizik,kimya,biyoloji), İnsan bilimleri ( Psikoloji,sosyoloji) v.s. Farklı bilim disiplinlerinde farklı yöntemler kullanılır.Örnek verecek olursak; fizik,kimya,biyoloji gibi doğa bilimlerinde tümevarım yöntemi kullanılır.Yani deney ve gözlemlere dayalı ama bu yöntemi felsefede kullanamayız.Çünkü deney ve gözlem yapamayız.Aynı şekilde matematikte kullandığımız bir yöntemide Psikolojide kullanamayız.Çünkü elimizdeki disiplinler farklı (içerikleri,soruları v.s.)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. KAYNAKÇA:
      -canlibilimi.blogspot.com
      -hasanyolcu.worpress.com
      -evrimagaci.org
      -mehmetardicc.blogcu.com
      -wikipedia.com
      -www.mku.edu

      Sil
  25. 1) Bu önermeye katılmıyorum .Çünkü bilimsel teoriler kanıtlanmamış bilimsel önermelerdir, hipotezler veriler toplanarak deney ve gözlemlerle birlikte desteklenmesidir.Ayrıca bilimde yasa kelimesini kullanamayız yasa kelimesine bakacak olursak değiştirelemez hükmünü sürdüğü için bilimde yasa kelimesini kullanmak doğru olmaz. Öğreniğin Newton yasası zamanla Eintein 'in özel görelilikle güncelleşmiş ve geliştirmiştir ve bundan sonra Newton yasası yerine kütle çekim teorisi ortaya çıkarılmıştır. Burada kuşkusuz bilimde yasaların değişebileceğini görüyoruz. Bİlimsel bilgiler değişken ve yeniliklere açık olduğundan ikisi hakkında kesinlik söz konusu değildir.
    2) Bu önermeye katılmıyorum bilimsel yöntem basamaklarına bakacak olursak önce deney ve gözlem yapılır ve bunlarla ilgili problem oluşturulur daha sonra probleme dayalı hipotez kurulur bu hipotezler test edilebilir ve doğrulanır ise teoriye dönüşür. Fakat tam tersi olursa tekrar hipotez basamağına geri döner yani hipotezler zamanla teorilere dönüşür. Fakat teoriler zamanla yasalara dönüşmez çünkü bilimde yasa diye kesinlik söz konusu değildir.
    3) Bu önermeye katılmıyorum çünkü bilimi yapan insandır dolayısıyla bu yöntemleri yapan insan sürekli değişim içindedir dolayısıyla bilimsel yöntemlerin sabit ve değişmez olduğunu söyleyemeyiz bilim insanlarının kullandığı bilimsel yöntemler farklıdır bununla beraber teknolijin gelişmesiyle ve toplımun ihtiyaçına göre bilim sürekli yeniliklere ve eliştireye açıktır.
    4) Bütün bilim disiplinleri aynı bilimsel yöntemle araştırma yapmazlar çünkü bu bilimsel yöntemler kendi içinde gruplara ayrılır ; formal bilimler,doğa bilimleri ve insan bilimleri diye ayırırız. Formal bilimlerinde daha çok mantık ve matematik üzerine yoğunlaşmıştır doğa bilimlerinde ise fizik,kimya,biyoloji.astroloji,jeoloji üzerine araştırma yapar insan bilimlerinde ise daha çok pskoloji ve sosyoloji üzerinde araştırma yapar.
    Kaynakça :https://tr.wikipedia.org/wiki/Bilgi
    www.evrimagaci.org/mhttps:
    //tr.wikipedia.org/wiki/Bilim_insan

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Merhaba Neslihan,
      3.önermeni açıklayıp örnek vermemişsin, bu önermeye örnek vermek istiyorum.Evet bilim toplumun ihtiyaçlarına göre değişir ve yenilenir.Bilim insanları bilimi yaparken toplumdan etkilenmemeleri olanaksızdır, ayrıca toplumun ihtiyaçlarına cevap vermeye çalışırlar. Örneğin; bilim insanı Hipokrat zamanınında sara (epilepsi) hastalığının teşhisi bir türlü konulamamıştır, bu insanları toplum dışlamıştır ve toplum bu insanlara deli gözüyle bakmaktadırlar.Bu da toplum için büyük sorun haline gelmiştir ve dönemin bilim insanı ve ayrıca tıbbın babası Hipokrat;bu sorun için çalışmış,topluma bunun bir hastalık olduğunu ve böylelikle hastalığın teşhisini koyup tedavi yolları üretmeye çalışmıştır.

      Sil
    2. Güzel bir ornek vermissin tesekkur ederim duygucum

      Sil
  26. Merhabalar Hocam,

    1.Katılmıyorum. Böyle bir şey olamaz. Biz bu ikisini kıyaslayamayız. Biz bilimde yasa kelimesini kullanamayız. Yasa evrenin her köşesinde geçerli olan, değişmez olan kurallardır. Örneğin; yerçekimini ele alalım. Dünyada evet yerçekimi var ve bu Newton tarafından da açıklanmıştır. Fakat Evren’in diğer bir yeri olan Mars’a ya da diğer gezegenlere baktığımızda buralarda yerçekimi söz konusu değildir. Yine ilerleyen yıllarda İzafiyet ve Kuantum Teorisi Newton’un yasalarına darbe indirmiştir ve bizim tamamen farklı bakmamız gerektiğini göstermiştir. Bu nedenle bilimde yasa kelimesini kullanmamız doğru değildir. Biz bunun yerine bilimsel gerçeklikler ifadesini kullanırız. Teoriler ise belli bilimsel süreçler, yapılan gözlemler ve deneyler sonucu doğruluğa en çok yaklaşmış halidir. Kısaca bir teori, farklı bilimsel gerçekleri birbirine bağlayarak bir olaya getirilen bilimsel açıklama demektir. Örneğin ; mikroskobik ölçeklerde doğa kanunlarını açıklayan Kuantum Teorisi ; madde ve enerjiyi kesikli aralıklarla sonlu bir uzayda tanımlarken, makroskobik ölçeklerde geçerliliğini koruyan Genel Görelilik Teorisi ; ışık hızına yakın hızlara ulaşan madde ve enerji için sürekli aralıklarda sonsuz bir uzayı ele almaktadır. Günümüz bilim insanlarından Stephen Hawking bu Kuantum Teorisi ile Genel Görelilik Teorisini aynı çatı altında “Herşeyin Teorisi” olarak açıklamaya çalışmaktadır.

    2.Katılmıyorum. Bilimi yapan bilim insanı yaratıcı hayal gücü,toplumun ihtiyaçları veya daha önceki bilim insanlarından yararlanarak ortaya bir varsayım yani hipotez atarlar. Bir hipotezi ortaya atmak için problem durumu olması gerekmektedir. Problem durumu belirlenir,hipotezler kurulur. Hipotezler test edilir. Daha sonra ortaya atılan hipotez bazı gözlemlerle ve kontrollü deneylerle doğruluğa daha çok yaklaşır ve teori haline gelir. Teori de test edilebilir, çürütülebilir veya onarılabilir. Yalnız teoriler yasalaşamaz. Çünkü biz bilimde yasa kelimesini kullanamayız. Önceki yıllarda gördüğümüz gibi hipotezlerle deneylerle vb. yöntemlerle doğrulanırsa teori, teoriler daha da doğrulanırsa yasa olur ifadesi tamamen yanlıştır. Daha da doğrulanır diye bir şey bilimde yoktur. Yasa kelimesi hukukta kullanılmaktadır. Yasa olarak tanımlanan bilimsel gerçekliklerdir. Bilim yeniliğe açıktır, yeni bilgiler ışığında değişir ; gelişir ve en doğru olana ulaşmaya çalışır işte bu da bilimin geçerliliğini, değerini arttıracaktır. Bilimi bilim yapan da budur bilim durağan değildir ve olmayacaktırda... Örneğin bilim insanları çok zaman önceleri atomun parçalanamayacağını düşünmekteydi fakat zamanla gelişen teknoloji ve bilimsel yöntemlerle atom parçalanmış ve atom altı parçacıklar dahii elde edilmiştir.

    YanıtlaSil
  27. 3.Katılmıyorum. Bilimsel yöntem ; doğayla veya herhangi bir problemle ilgili bir hipotez belirlemekle başlayıp veri toplamak ve deney, gözlem gibi yöntemlerle hipotezi test etmeye yönelik bir süreçtir. Dolayısıyla bu bilimsel yöntemleri kullanan bilim insanıdır.Her bilim insanının kullandığı bilimsel yöntemler farklıdır.Zamanla teknolojinin gelişimi de bilimsel yöntemin gelişmesini ve değişmesini sağlamıştır. Örneğin; 1972 yılına kadar hücre zarının yapısını açıklamak için “sandviç zar modeli” kullanılırdı. Ancak bilimsel yöntemin gelişmesiyle bu yıldan itibaren hücre zarının yapısı “akıcı mozaik zar” modeli ile açıklanmıştır.başka bir örnek verecek olursak ABD’ li bilim insanları, özel bilimsel yöntemle hafızayı güçlendirmeyi başardılar.Bilim insanları manyetik titreşimler yardımıyla elektrik akımı verilmesine dayanan Transkraniyal Manyetik Uyarım ( TMS) yöntemiyle en az 24 saat içinde olayları hatırlama yeteneğinin arttırılabildiğini ve bu etkinin zaman içinde azalmadığını bildirdi.Yeni yöntemin Alzheimer hastalığının ilk evresi,beyin travmaları ve kalp krizi gibi nedenlerle ortaya çıkan hafıza kayıplarının tedavisinde yeni bir sayfa açması bekleniyor. Yine örneğin; Çin tıbbında, beslenme terapisi ve Feng Şui gibi zihinsel terapiler gibi farklı bilimsel yöntemler kullanılmaktadır. Örneklerden de anlaşılacağı üzere bilimsel yöntemler zaman içerisinde teknolojinin gelişimine de bağlı olarak değişmekte ve gelişmektedir.

    4.Katılmıyorum. Tüm disiplinlerin bir yöntemi olmalıdır, çünkü biriken bilgilerin sistematikleştirilmesi için yöntem şarttır. Tüm bilim disiplinleri evrenin bir bölümünü kendine konu olarak seçer, deneysel yöntemlere ve gerçekliğe dayanarak teorilerle açıklamaya çalışır. Bilim sadece gerçekler ve teorilerden oluşmamaktadır. Sosyal bir aktivite olarak bilim,araştırmaları yürüten bilim insanları,bu bilim insanlarının sahip olduğu tutum ve anlayışlar,kullandıkları yöntem ve süreçler,içinde bulundukları toplum gibi birçok farklılığı içermektedir.Dolayısıyla bilim disiplinlerini oluşturan bilim insanları farklı bilimsel yöntemlerle araştırma yaparlar. Örneğin; Fen bilimleri; gözlemlere, deneylere, laboratuvar ölçümlerine, formüllere, kural, yasa ve sonuçlara dayalı bir yöntem kullanır. Sosyal bir bilim olan tarih ise geçmişte yaşanmış ve bitmiş olayları konu edinir. Bu nedenle geçmişte yaşanmış olayları yeniden deneye tabi tutmak ve olayla ilgili genel gerçekliklere ulaşmak mümkün değildir. Ayrıca geçmişteki bir olayın aynı şartlarda tekrarlanması da imkânsızdır. Tarihi, bilim hâline getiren araştırıcılığı ve sorgulayıcılığıdır.Tarihin yöntemi, tarihî olayları inceleyerek anlamak ve açıklamaktır. Tarihî olaylar hakkında doğru bilgi edinmek ancak o dönemden kalan ve olaya tanıklık edebilecek belge ve bulguların değerlendirilmesi ile mümkündür. Bu değerlendirmede sistematik bir yöntem izlenir.

    KAYNAKÇA:
    http://www.tarihbilimi.gen.tr/makale/tarih-biliminin-yontemi/
    https://tr.wikipedia.org/wiki/Bilimsel_y%C3%B6ntem
    http://egitim.beun.edu.tr/cv/hstortop/wp-content/uploads/sites/22/2013/11/B%C4%B0L%C4%B0M-ve-FORMEL-D%C4%B0S%C4%B0PL%C4%B0NLER.pdf
    http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/40/505/6066.pdf
    http://www.uzaysitesi.com/zamanda-yolculuk-teoriler-paradokslar-ve-olasiliklar

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. merhaba duygu 4. önermen e katılıyorum örneğinle çok açıklayıcı olmuş bence..

      Sil
    2. merhaba Ayşecim, teşekkür ederim...

      Sil
  28. 1. KATILIYORUM. Bilimsel yasa kesin olarak ispatlanmış bilimsel teorilere denir. Bilimsel teori ise henüz kanıtlanamamış bilimsel önermelerdir. Bir bilimsel yasa, gözlem ve deneylerle iyi desteklenip kanıtlanmış genel bilgidir. Tipik olarak bilimsel yasalar, tarihi kayıtlardaki deney ve gözlemlerle örtüşen kısıtlı ilkeler kümesidir. Bilimsel yasa, bilimsel teori ile yakından ilişkilidir. Tipik olarak, yasalar teorilere nazaran dünya hakkında daha kısıtlı öngörülerde bulunurlar. Fizik bilimi, Fizik Kanunları diye bilinen bilimsel kanunlar başta olmak üzere bir takım bilimsel kanunlar tanımlar. Ayrıca, biyoloji bilimide Mendel Kalıtımı ve genetikteki Hardy-Weinberg prensibi gibi bir takım bilimsel kanunlar tanımlar.Ve genel kanının aksine, kanıtlanan teori (kuram) kanun olmaz. Kanunla teori arasında doğrudan, tamamlayıcı bir ilişki yoktur. Bilimsel yasalara örnek olarak verebileceklerimiz şunlardır: Mendel kanunu Newton'un hareket kanunu. Aynı zamanda kanunla kuramı yani teoriyi ayırmak gerekir. M-kuramı, Evrim Teorisi gibi.

    2.KATILIYORUM. Hipotez, bilim insanının araştırmasına başlamadan önce gözlemlerine , tecrübelerine, incelemelerine dayanarak ortaya attığı tahminidir. Sonuç doğru ya da yanlış çıkabilir. Deneylerle tahminde bulunduğu araştırma konusunu doğrulamaya değil, çürütmeye çalışır. Eğer çürütemez ve doğruluğunu kanıtlarsa bunu diğer bilim insanlarına açıklar. Birbiriyle bağlantısı olmayan, diğer bilim insanları da faklı yerlerde aynı sonuca ulaşırsa, hipotez, teori haline dönüşür. Ancak teorilerin de akıl yürüterek veya deneylerle, az da olsa çürütülme ihtimali vardır. Yasa ise, tüm bilim insanlarının araştırmaları sonucunda aynı sonucu vermiş, herkes tarafından kesin olarak kabul görmüş, çürütülme ve değişebilme olasılığı olmayan, matematiksel olarak ifade edilebilen bir kavramdır. Teoriyi, yasanın bir alt basamağı gibi düşünmek doğru değildir. Çünkü ikisi de farklı kavramlardır. Teori bir olguyu açıklamaya çalışırken, yasa tanımlamaya bir formül şeklinde göstermeye çalışır.

    3.KATILMIYORUM. Kullanılan bilimsel yöntem bilimin dallarına göre değişiklik gösterebilir. bir fen araştırması yaparken bilindik yöntem basamakları(problemin belirlenmesi, verilerin toplanması... gibi) kullanılırken bir tarih bilimi için farklı bir bilimsel yöntem kullanılır.( merak edilen konuyla kitaplara başvurulması, bilen kişilerle röportaj yapılması gibi).bilimsel yöntem basamakları bilim adamlarına göre değişkenlik gösterebilir. Bilim insanlarının bulundukları bölge, teknolojik imkanları da yöntemlerinde etkili olabilir.

    4.KATILMIYORUM.Bilimi 'Evrenin ya da olayların bir bölümünü konu olarak seçen, deneysel yöntemlere ve gerçekliğe dayanarak yasalar çıkarmaya çalışan düzenli bilgi' olarak da tanımlayabiliriz. Bu tanımdan yola çıkarak olayların bir bölümünü konu almamızdan aynı bilim yöntemlerinin kullanılmadığını saptayabiliriz. konu yöntem ve ulaştıkları sonuçlara göre bilim ; rasyolen bilim( matematik , mantık), normatif bilim (hukuk , siyaset bilimi), pozitif bilim (fizik kimya ,biyoloji, sosyoloji)

    Kaynakça:https://tr.wikipedia.org/wiki/Bilim
    http://teori.nedir.com/
    http://yasa.nedir.com/
    http://www.bilgiustam.com/bilimsel-yontem-nedir/

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Merhaba Melek.1.önermeye katılıyorum demişsin.Geçmişten günümüze çürütülmüş teoriler var.Sence bilimde kesinlik var mı?

      Sil
    2. Merhaba ekin önermede kesinlik ifadesi kullanılmadığı için katılıyorum kesinlik ifadesi kullanılmış olsaydı eğer senin de söylediğin gibi düşünüyor olurdum

      Sil
    3. Merhaba Melek 2. önermende katılıyorum demişsin peki yasaya dönüşen teoriye örnek verebilir misin?

      Sil